Centrum e-Zdrowia zapowiada e-profil pacjenta i e-konsylium

Centrum e-Zdrowia (CeZ) przedstawiło nowe projekty e-zdrowia. Oprócz tworzonej w ramach KPO Platformy Usług Inteligentnych (PUI), powstaje także Platforma E-Konsylium, E-Profil Pacjenta oraz System Zdalnego Monitorowania Pacjenta. Szczegóły zaprezentowana Dyrektor CeZ dr Małgorzata Olszewska podczas Konferencji AI & MEDTECH CEE 2025.

E-Konsylium. Bezpieczne, zdalne konsultacje ze specjalistami

Platforma E-Konsylium to cyfrowa platforma komunikacyjna dla lekarzy, umożliwiająca prowadzenie konsultacji specjalistycznych w bezpiecznym środowisku. Obecnie wielu lekarzy korzysta z nieformalnych kanałów, często o wątpliwym poziomie zabezpieczeń, w tym z mediów społecznościowych oraz komunikatorów internetowych. Projekt CeZ ma to zmienić. Platforma będzie umożliwiać:

• prowadzenie i nagrywanie telekonferencji,
• bezpieczny przegląd danych medycznych,
• archiwizację materiałów (nagrania audio do 5 lat, dokumentacja obrazowa – do 6 miesięcy, wyniki konsultacji – do 20 lat).

Na początek E-Konsylium obejmie pięć specjalizacji:

• kardiologię,
• hematologię,
• onkologię,
• choroby rzadkie,
• choroby płuc.

Planowane uruchomienie systemu przewidziano na 2026 rok. Szacuje się, że w pierwszych 16 miesiącach działania – czyli okresie szkoleniowym – zostanie przeprowadzonych około 270 000 konsultacji. CeZ prognozuje, że budowa systemu będzie się wiązała z zapewnieniem 6 PB (perabajtów) przestrzeni na przechowywanie danych.

– Oczywiście za tym muszą iść też zmiany prawne, więc będziemy wszyscy obserwować proces legislacyjny, tak żebyśmy mogli w praktyce używać tych rozwiązań – podkreśliła dr Olszewska.

E-Profil Pacjenta. Hub danych o zdrowiu pacjenta w jednym miejscu

Z kolei E-Profil Pacjenta to odpowiedź na „rosnące potrzeby w zakresie profilaktyki zdrowotnej i lepszego zarządzania danymi medycznymi obywateli”. Nowe narzędzie ma logicznie uporządkować już dostępne informacje. Na e-profilu lekarze i pacjenci będą mogli zobaczyć:

• historię realizacji recept,
• rozpoznania z ostatnich 12 miesięcy,
• skierowania,
• dane z NFZ,
• alerty istotne klinicznie (np. niebezpieczne interakcje leków).

Jak informuje CeZ, celem projektu e-Profil Pacjenta jest lepsza, dokładniejsza, a równocześnie szybsza diagnostyka, wspomagająca lekarzy poprzez automatyczne wyodrębnienie istotnych informacji oraz sygnalizowanie potencjalnych nieprawidłowości w historii medycznej pacjenta. W praktyce chodzi o stworzenie przejrzystego, łatwo dostępnego profilu zdrowotnego.

Do podsumowania danych pacjenta lekarze będą mieli dostęp po zalogowaniu na gabinet.gov.pl poprzez PESEL pacjenta. Jeśli lekarz nie ma uprawnień do wglądu do danych, pacjenta udziela lekarzowi zgody na dostęp do informacji. Po wejściu na e-Profil, lekarz zobaczy alerty np. o tym, że pacjenta zażywa za dużo leków z danej grupy.

– Na jakość procesu terapeutycznego istotnie wpływa to, jak dużo wie lekarz na temat historii leczenia osoby, którą diagnozuje. Często musi polegać na ustnej relacji pacjenta, która może być niekompletna lub nieprecyzyjna. Nasze dane pokazują, że ponad połowa pacjentów w wieku 75+ realizuje 50 recept rocznie. Ryzyko popełnienia błędu przez pacjenta rośnie. Również lekarza jest obarczony większym ryzykiem postawienia błędnej diagnozy, przepisania nieodpowiednich leków, czy wydanie niewłaściwych zaleceń. Biorąc pod uwagę prognozowane zmiany struktury demograficznej społeczeństwa, jest to rozwiązanie odpowiadające na przyszłe – mówiła Dyrektor CeZ.

Kiedy e-Profil Pacjenta będzie dostępny? Podczas prezentacji prototypu rozwiązania zorganizowanego dla mediów, przedstawiciele CeZ podkreślali, że jest ono „cały czas rozwijane oraz konsultowane z lekarzami i pacjentami”.

System Zdalnego Monitorowania Pacjenta (DOM/PNC). Dane z urządzeń pacjenta

Kolejny flagowy projekt CeZ to platforma umożliwiająca zdalne monitorowanie stanu zdrowia pacjentów chorych przewlekle przy pomocy certyfikowanych urządzeń medycznych oraz popularnych urządzeń ubieralnych, takich jak smartwatche. System skoncentruje się początkowo na dwóch specjalizacjach:

• kardiologii,
• diabetologii.

Pacjenci przebywający poza placówką medyczną będą mogli przekazywać lekarzom na odległość odczyty m.in. poziomu cukru we krwi, ciśnienia tętniczego czy wyników EKG. Dane będą integrowane z centralnym hubem informacji o zdrowiu, co pozwoli na zebranie w jednym miejscu wszystkich danych o zdrowiu pacjenta.

DOM jest kontynuacją Domowej Opieki Medycznej, w ramach której odbyły się pilotaże m.in. stetoskopu elektronicznego (e-stetoskop), spirometru elektronicznego (e-spirometr) oraz opaski telemedycznej (pomiar tętna i saturacji u pacjentów zarażonych koronawirusem). W tym programie wykorzystano rozwiązania polskich startupów posiadające status urządzenia medycznego.

Nowością jest dopuszczenie w monitoringu zdrowia przez pacjenta niecertyfikowanych urządzeń jak np. smartwatche (PNC).

Platforma Usług Inteligentnych (PUI). Sztuczna inteligencja dla radiologii

PUI to zapowiadane od kilku miesięcy rozwiązanie, które powstaje w ramach środków z Krajowego Planu Odbudowy. Cele jest wykorzystanie nowych możliwości narzędzi sztucznej inteligencji (AI) w analizie obrazów medycznych w radiologii. Projekt realizowany jest we współpracy z krajowym konsultantem ds. radiologii, a jego głównym założeniem jest „wspieranie diagnostyki obrazowej w każdej placówce medycznej w kraju”. Na platformie lekarze zyskają dostęp do bezpiecznych i sprawdzonych algorytmów AI wytrenowanych do analizy zdjęć RTG, rezonansu magnetycznego czy tomografii komputerowej.

Aktualnie z rozwiązań opartych na AI korzysta zaledwie 13,2% placówek zdrowia (dane z 2024 roku). Dzięki PUI, sztuczna inteligencja ma stać się dostępna dla wszystkich 4000 radiologów w Polsce. Jednym z elementów projektu jest także stworzenie polskiego ekosystemu dla rozwoju i trenowania algorytmów przez krajowych naukowców. Dyrektor CeZ podkreśliła, że wstępne opinie na temat rozwiązania są pozytywne.

Kolejne wyzwanie dla CeZ: EHDS

Dr Olszewska przypomniała, że w przyszłym roku wszystkie podmioty medyczne będą zobowiązane do podłączenia się do systemu centralnej rejestracji. – To będzie dla nas ogromne wyzwanie, by zrealizować to zadanie w założonym terminie – dodała, podkreślając, ze realizacja tych projektów wymagać będzie nie tylko zaawansowanych technologii, ale również zmian legislacyjnych. Dyrektor CeZ zadeklarowała ścisłą współpracę ze środowiskiem medycznym oraz ustawodawcą, by przygotowane rozwiązania mogły być stosowane w praktyce klinicznej możliwie jak najszybciej.

Centrum e-Zdrowia przumierza się też do kolejnego, bardziej strategicznego wyzwanie, jaką jest budowa Europejskiej Przestrzeni Danych o Zdrowiu (EHDS). CeZ – jako instytucja gromadząca, analizująca i zarządzająca danymi medycznymi – będzie jednym z kluczowych podmiotów w tym procesie. Efektem wdrażania EHDS jest już dziś m.in. recepta transgraniczna, a kolejnym krokiem będzie stworzenie tzw. wizytówki zdrowotnej, czyli cyfrowego profilu pacjenta, który będzie dostępny dla lekarzy w całej Unii Europejskiej.

Czytaj także: Jak będzie działać Platforma Usług Inteligentnych?