Pobierz raport NIL o danych medycznych w pracy lekarza

Raport „Dane medyczne w pracy lekarza – stan obecny i pożądane zmiany” jest efektem kilkumiesięcznych prac zespołu ekspertów z Centralnego Ośrodka Badań, Innowacji i Kształcenia (COBIK NIL) oraz Sieci Lekarzy Innowatorów przy Naczelnej Izbie Lekarskiej (NIL IN). Co się w nim znalazło?

Podczas prezentacji raportu, eksperci podkreślali, że choć danych w systemie zdrowia nie brakuje, nie są one dostatecznie wykorzystywane. Powodem są bariery technologiczne (wymiana danych pomiędzy różnymi systemami), prawne (niejasne zasady), infrastrukturalne (brak dostępu do internetu i systemów IT), finansowe (brak środków na zatrudnienie informatyków i ekspertów ds. bezpieczeństwa danych). Brakuje też świadomości korzyści z dostępu do danych i ich przetwarzania.

5 warunków wykorzystania danych

Autorzy raportu zwracają uwagę, że wdrażając rozwiązania cyfrowe zbierające i przetwarzające dane medyczne należy pamiętać o perspektywie lekarza, bo to on ma mieć do nich dostęp i z nich korzystać:

• Dostępność – lekarz powinien mieć łatwy i szybki dostęp do danych pacjentów pochodzących z różnych źródeł, w tym m.in. danych z innych podmiotów wykonujących działalność leczniczą, sytemu centralnego (tzw. systemu P1), wyrobów medycznych.
• Jakość i funkcjonalność – lekarz powinien móc w ergonomiczny sposób korzystać z danych, a także aplikacji i programów, które pomogą mu łatwo zebrać w jednym miejscu, przeanalizować oraz wykorzystać wysokiej jakości dane w procesie opieki nad pacjentem.
• Bezpieczeństwo – lekarz powinien mieć dostęp do narzędzi, które zapewniają bezpieczeństwo korzystania z danych. Ważna jest kategoryzacja danych medycznych pod kątem ich jakości i wiarygodności.
• Rozwój – lekarz powinien móc wykorzystać dane medyczne w celach naukowych i badawczych.
• Świadomość – lekarz powinien mieć świadomość, jakie możliwości stwarzają dane i jaki jest ich potencjał.

Polska potrzebuje ustawy o danych medycznych

W związku z rosnącą liczbą danych w systemie zdrowia, potrzebne są zmiany systemowe, które umożliwią korzystanie z nich nie tylko do celów pierwotnych, ale i wtórnych, czyli np. badań naukowych i planowania polityki zdrowotnej. Ich przeprowadzenie jest niezbędne w związku z planowanym wprowadzeniem w Unii Europejskiej tzw. Europejskiej Przestrzeni Danych Zdrowotnych (European Health Data Space) – regulacji prawnej, która zawierać będzie nowe wymogi związane z pierwotnym i wtórnym przetwarzaniem danych medycznych. To oznacza, że należy rozpocząć dyskusję nad powołaniem krajowego podmiotu odpowiedzialnego za przyznawanie dostępu do danych medycznych.

Kluczowym zadaniem jest – zapowiadane w Programie rozwoju e-zdrowia w Polsce do 2027 r. – przygotowanie ustawy o danych medycznych regulującej cały obszar danych medycznych i dokumentacji medycznej w jednym akcie prawnym.

Aby skorzystać z danych do analiz Big Data i opieki nad pacjentem, trzeba także zadbać o ich jakość, interoperacyjność, bezpieczeństwo oraz opracować szereg zachęt i ułatwień związanych z prowadzeniem badań naukowych oraz praca badawczo-rozwojowych z wykorzystaniem danych.

“90% placówek medycznych posiada system IT umożliwiający w jakiś sposób magazynowanie czy przetwarzanie danych medycznych” – Jakub Chwiećko, NIL-IN.

W zakresie dostępności, trzeba zapewnić kompletność danych pacjenta, co oznacza pełne wdrożenie elektronicznej dokumentacji medycznej oraz wymianę danych pomiędzy placówkami w formie elektronicznej. W kwestii cyberbezpieczeństwa, eksperci postulują kontynuowanie programów wsparcia finansowego dla podnoszenia poziomu ochrony danych medycznych.

W raporcie znaleźć można m.in.

• klasyfikację danych medycznych;
• spis dokumentów prawnych regulujących wymianę danych;
• listę rejestrów medycznych w Polsce;
• listę instytucji publicznych, które gromadzą dane i tych, które powinny mieć do nich dostęp;
• zasady dostępu do danych medycznych;
• wymogi związane z bezpieczeństwem danych;
• plany rozwoju obszaru danych medycznych w Unii Europejskiej i w Polsce;
• główne założenia nowych europejskich aktów prawnych: Data Governance Act (rozporządzenie w sprawie europejskiego zarządzania danymi, EHDS (Europejskiej Przestrzeni Danych Zdrowotnych), AI EU Act (Aktu EU ds. AI);
• propozycje i rekomendacje zmian w zakresie przetwarzania danych.

KLIKNIJ TUTAJ, aby podbrać raport „Dane medyczne w pracy lekarza – stan obecny i pożądane zmiany”.