Czy chmura to dobra opcja dla placówek medycznych?

Wyższy poziom cyberbezpieczeństwa, poprawa koordynacji opieki, elastyczna skalowalność – przejście na chmurę danych pozwala podmiotom medycznym zrobić duży krok od administrowania bazami w kierunku innowacyjności. Co jeszcze można zyskać?

Bazy lokalne nie mają żadnej przyszłości

Serwery w przychodni i szpitalu tak samo odejdą do historii jak taśmy magnetofonowe i płyty CD. Placówki medyczne, które dzisiaj wdrażają elektroniczną dokumentację medyczną i myślą o dalszym rozwoju cyfrowym, nie powinny się długo zastanawiać i wybrać chmurę.

Mimo racjonalnych przesłanek, nadal tylko niewielki procent podmiotów medycznych korzysta z rozwiązań chmurowych. Dlaczego? Wśród najczęstszych powodów są ograniczenia budżetowe. Wiele placówek zrealizowało duże inwestycje IT w ostatnich latach, często z pomocą programów dofinansowania, i nie stać ich na przejście na rozwiązania chmurowe lub w ramach rozliczenia muszą utrzymać zaadaptowane rozwiązanie przez kilka lat, czego wymaga podmiot współfinansujący projekt. Równie silną barierą jest logistyka – przejście na chmurę to dodatkowe obciążenie administracyjne, na które podmioty medyczne po prostu nie mogły sobie pozwolić w czasie pandemii COVID-19.

Mity wokół chmury

Wokół chmury narosło też wiele mitów m.in. dotyczących wysokich cen. Choć proste porównanie kosztów może sugerować, że przechowywanie danych w chmurze jest droższe niż zakup lokalnego serwera, w dłuższej perspektywie to chmura jest korzystniejszym rozwiązaniem. Nie ma też wbrew obawom przeciwskazań do gromadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej w chmurze, jeśli tylko dane nie są przekazywane poza Europejski Obszar Gospodarczy (EOG). Oferowane przez polskich dostawców IT rozwiązania chmurowe są zgodne z przepisami krajowymi i RODO i można na nich polegać. Oczywiście w grę nie wchodzą rozwiązania oferowane przez firmy np. z Chin czy USA. Trzeba jednocześnie przyznać, że konieczna jest aktualizacja ram prawnych, aby przyspieszyć adaptację rozwiązań opartych na gromadzeniu i przetwarzaniu danych w chmurze.

Chmura zyskuje też w związku z coraz większym ryzykiem ataków cybernetycznych. Przechowywanie kopii bezpieczeństwa w chmurze nie raz okazało się ratunkiem dla placówki zaatakowanej przez hakerów, którzy zablokowali dostęp do danych na lokalnym serwerze.

Korzyść 1. Uproszczenie infrastruktury IT i zarządzania nią

Podobnie jak w przypadku każdego outsourcingu, gromadzenie danych w chmurze oznacza przesunięcie na dostawcę rozwiązania wszystkich prac administracyjno-logistycznych. Nie trzeba budować własnej serwerowni, odpada koszt zakupu i utrzymania dysków oraz aktualizacji zasobów sprzętowych. A to czynności, które mogą być bardzo obciążające dla działu IT, który zamiast zajmować się strategicznym rozwojem cyfrowym, musi poświęcić dużo uwagi konserwacji lokalnych zasobów.

Korzyść 2. Szybki start, pełna elastyczność

Choć chmura sprawdza się we wszystkich podmiotach, to indywidualne praktyki lekarskie nieposiadające wsparcia IT, szczególnie docenią jej zalety. Wybierając oprogramowanie w modelu SaaS, czyli system IT jako usługę, podmiot medyczny w pełni ceduje administrowanie systemem na dostawcę. Nie trzeba ani budować sieci, ani zawracać sobie głowy instalacją systemu na komputerach. Dostęp do bazy dostępny jest z każdego urządzenia w ramach systemu, stąd dane pacjenta są zawsze tam, gdzie są potrzebne.

Korzyść 3. Skalowalność i dojrzewanie cyfrowe

Wdrażanie elektronicznej dokumentacji medycznej, digitalizacja archiwizacji obrazów medycznych – każdy nowy element ekosystemu cyfrowego powoduje skokowy wzrost zapotrzebowania na zasoby pamięci. Zamiast kupować nowe serwery, wystarczy skontaktować się z dostawcą usług chmurowych i zamówić dodatkową przestrzeń dyskową. Chmura nie nakłada też żadnych ograniczeń dalszego rozwoju, zwłaszcza że wszystkie nowe urządzenia medyczne są z reguły przystosowane do bezpiecznej integracji. Ekosystem cyfrowy staje się łatwo skalowalny, a placówka z łatwością może dokładać kolejne elementy infrastruktury IT.

Korzyść 4. Bezpieczna wymiana EDM i współpraca naukowa

Chmura wspiera działalność naukową dużych ośrodków medycznych. Łatwość analizy dużych, anonimowych zbiorów danych powoduje, że podmiot medyczny może poszerzyć skalę prowadzonych badań. W ten sposób pojawiają się nowe możliwości nawiązywania krajowej i międzynarodowej współpracy w ramach projektów badawczych. Także na chmurze oparte są Europejskie Przestrzenie Danych Medycznych, nowy projekt wspierany przez Komisję Europejską.

Korzyść 5. Bezpieczeństwo nawet w rozwiązaniu hybrydowym

Przechowywanie wykonywanej w czasie rzeczywistym kopii zapasowej danych poza siecią placówki jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa cybernetycznego. Każda placówka, niezależnie od tego czy posiada dedykowany serwer lokalny lub – co gorsza – gromadzi dane w bazie zlokalizowanej na stacji roboczej – powinna w wersji minimalnej rozważyć wdrożenie tego rozwiązania. Nawet jeśli hakerom uda się złamać inne zabezpieczenia, aktualna kopia bazy pozwoli szybko przywrócić procesy bez utraty strategicznych z punktu widzenia bezpieczeństwa pacjenta i procesów administracyjnych danych.

Korzyść 6. Przygotowanie do rozwoju i na sytuacje kryzysowe

Chmura to coś więcej niż nowoczesny sposób przechowywania danych. To nowy rodzaj strategicznego podejścia do opieki zdrowotnej. Dzięki niej placówka może rozwijać koncepcje opieki koordynowanej, uruchamiać kreatywnie usługi cyfrowe dla pacjenta, rozwijać nowe lub integrować istniejące modele opieki bazujące na swobodnym dostępie do danych. Podczas pandemii COVID-19 placówki medyczne z dnia na dzień musiały przestawić się na wirtualne świadczenie wizyt. Taka szybka modyfikacja architektury systemu w związku ze zmianami w otoczeniu jest o wiele łatwiejsza, gdy dane gromadzone są w chmurze.

Korzyść 7. Outsourcing trudno dostępnych usług

Placówki medyczne mają coraz większe trudności ze znalezieniem specjalistów IT. Wykwalifikowani pracownicy są wchłaniani przez inne branże, które mogą zaoferować o wiele lepsze stawki wynagrodzenia niż sektor zdrowia. Te niedobory pracowników w branży IT będą się w najbliższych latach zaostrzać. Gdy ciągłość zatrudnienia jest zagrożona, niektóre kompetencje IT warto scedować na dostawcę IT.

Chmura danych w ochronie zdrowia nadal budzi wiele wątpliwości. Wynikają one przede wszystkim z tego, że to stosunkowo nowe rozwiązanie wymagające zmiany długoletniego przyzwyczajenia do lokalnych serwerów i danych przechowywanych w murach podmiotu medycznego. Faktem jest jednak, że rozwiązania chmurowe stają się standardem w każdej dziedzinie życia i ochrona zdrowia nie będzie wyjątkiem. Chmura danych umożliwia swobodne korzystanie z nowych technologii w opiece zdrowotnej, takich jak elektroniczna dokumentacja medyczna, aplikacje mobilne, portale dla pacjentów, urządzenia IoT (internetu rzeczy) i analiza big data. Skalowalność i elastyczność, którą zapewnia, pozwala przejść na wyższy poziom dojrzałości cyfrowej tak ważnej z punktu widzenia jakości opieki.

Czytaj także: 11 bazowych zasad zarządzania placówkami ochrony zdrowia >