Cyfryzacja ochrony zdrowia w Polsce 2025. Co planuje MZ?


Wojciech Demediuk jest Dyrektorem Departamentu e-Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia
Wojciech Demediuk jest Dyrektorem Departamentu e-Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia

Platforma Usług Inteligentnych, systemy wspomagania decyzji klinicznych, Centrum Cyfryzacji Dokumentacji Medycznej, sztuczna inteligencja z KPO – Wojciech Demediuk, Dyrektor Departamentu e-Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia, podsumowuje cyfrowe plany resortu zdrowia na 2025 rok.

Ministerstwo Zdrowia i Centrum e-Zdrowia (CeZ) intensywnie pracują nad cyfrową transformacją polskiego systemu ochrony zdrowia. Plany na najbliższe lata zakładają wdrożenie projektów, które poprawią jakość i dostępność usług medycznych dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii. Rozwój innowacyjnych rozwiązań cyfrowych w ochronie zdrowia będzie możliwy w istotnej części także dzięki środkom z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) oraz innym funduszom europejskim.

Kluczowe projekty w ramach KPO dotyczą wdrożenia trzech centralnych e-usług:

  • narzędzi wspomagających podejmowanie decyzji przez lekarzy w oparciu o algorytmy AI,
  • narzędzi do analizy stanu zdrowia pacjenta,
  • centralnego repozytorium danych medycznych zintegrowanego z kluczowymi systemami ochrony zdrowia.

Sztuczna inteligencja (AI) ma potencjał zrewolucjonizowania ochrony zdrowia w Polsce. Chcemy ją wykorzystać m.in. w systemie wspomagania decyzji medycznych, które w szybki sposób analizują dane pacjenta i proponują odpowiednie postępowanie kliniczne.

Chcemy stworzyć Platformę Usług Inteligentnych, która umożliwi dostarczanie specjalistycznych usług medycznych wspieranych algorytmami AI. Platforma będzie wykorzystywać zasoby Centrum e-Zdrowia oraz usługi zewnętrzne. Jednym z pierwszych zastosowań będzie diagnostyka obrazowa – poprzez wysłanie badania obrazowego, wynik zinterpretuje algorytm AI. Takie rozwiązanie przyspieszy proces stawiania diagnozy i wdrażania leczenia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku chorób wymagających szybkiej interwencji.

W centralnym repozytorium danych medycznych będą przechowywane wszelkie dane gromadzone przez podmioty medyczne, w tym dane obrazowe. Ma to zapewnić ciągłość leczenia i kompleksową informację o pacjencie.

Utworzone zostanie także Centrum Cyfryzacji Dokumentacji Medycznej. Jego głównym zadaniem będzie digitalizacja dokumentacji medycznej (bieżącej i archiwalnej) gromadzonej przez placówki zdrowotne. Powstanie tam odpowiedni system, który ułatwi przechowywanie i wymianę informacji między placówkami medycznymi. Dokumentacja medyczna w formie elektronicznej poprawi dostępność i zminimalizuje ryzyko ich zgubienia. Centrum będzie wpierać placówki w procesie digitalizacji. Zajmie się też przygotowaniem nowych rodzajów Elektronicznej Dokumentacji Medycznej (EDM).

Centrum e-Zdrowia pracuje nad utworzeniem Centrum Operacji Bezpieczeństwa, które zabezpieczy dane pacjentów i systemy medyczne przed zagrożeniami internetowymi. Ten specjalny dział bezpieczeństwa będzie chronił ważne systemy informatyczne w ochronie zdrowia, redukował ryzyko i skutki ataków hakerskich oraz wprowadzał nowe sposoby ochrony danych medycznych.

Ministerstwo Zdrowia we współpracy z Centrum e-Zdrowia przygotowuje Portfel Aplikacji Zdrowotnych (PAZ). To zbiór sprawdzonych aplikacji na telefon, które pomogą dbać o zdrowie. Będą one dostępne za darmo do pobrania w popularnych sklepach internetowych, takich jak Google Play czy App Store. Planujemy ogłoszenie naboru grantowego dla uczelni medycznych, które będą tworzyć innowacyjne aplikacje zdrowotne. Certyfikowane aplikacje pomogą ich użytkownikom monitorować swoje zdrowie, w tym w zakresie profilaktyki, leczenia chorób przewlekłych i edukacji zdrowotnej. Aplikacje już dostępne na rynku mogą uzyskać certyfikat Ministerstwa Zdrowia od 2023 r. i dołączyć do tego portfela.

Aplikacje zdrowotne mają dużą zaletę, ponieważ wykorzystują urządzenie, które prawie każdy już ma, czyli smartfon. Dzieci chętnie korzystają z niego do nauki i zabawy, a dorośli organizują dzięki niemu codzienne życie, np. zakupy czy podróże. Dostrzegamy potencjał tych rozwiązań, dlatego realizujemy ten projekt w ramach Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy 2021–2027.

Kolejnym ważnym elementem cyfryzacji ochrony zdrowia w Polsce jest udział w budowie Europejskiej Przestrzeni Danych Zdrowotnych (EHDS). Ma ona umożliwić pacjentom lepszy dostęp do ich danych zdrowotnych – zarówno w kraju, jak i za granicą. Dzięki EHDS, pacjenci zyskają większą kontrolę nad swoimi danymi, będą mogli je łatwiej edytować i udostępniać instytucjom medycznym w różnych krajach. W kontekście rozwoju EHDS Polska współpracuje z innymi państwami członkowskimi UE oraz Komisją Europejską.

Rozwój cyfrowej transformacji w opiece zdrowotnej oraz proces wdrożenia EHDS będą tematami dyskusji także w trakcie Polskiej Prezydencji w Radzie UE.

Wśród zaplanowanych działań w ramach projektu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021–2027 jest też rozwój systemu Elektronicznej Platformy Gromadzenia i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (P1). Ten projekt ma na celu cyfryzację ważnych dokumentów medycznych, jak e-karta ciąży, e-karta zdrowia dziecka i e-zlecenia na badania. Rozbudowane zostaną też Internetowe Konto Pacjenta (IKP) i narzędzia wspierające leczenie chorób rzadkich.

Kolejny projekt to Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą 2.0. Ma on zmodernizować system rejestracji podmiotów leczniczych, aby poprawić jego wydajność i intuicyjność. To ułatwi zarządzanie dużymi rejestrami i procesami administracyjnymi.

Chcemy też rozwijać System Obsługi List Refundacyjnych (SOLR 2.0), który usprawnia procesy związane z wnioskami refundacyjnymi. Daje łatwiejszy dostęp do informacji o refundacji leków i produktów medycznych i poprawia obsługę konsultacji i odwołań.

W 2025 r. planujemy wdrażanie systemu e-krew w kolejnych RCKiK-ach, uruchomienie systemów e-Transplant i e-Hemofilia oraz systemu dla chorób rzadkich. Są to narzędzia wspierające m.in. leczenie chorób rzadkich, w tym hemofilii, oraz lepsze monitorowanie pacjentów z chorobami rzadkimi i digitalizację zleceń laboratoryjnych. Usprawni to proces diagnostyczny i poprawi jakość usług medycznych.

Mapa drogowa cyfryzacji ochrony zdrowia w Polsce na rok 2025 zakłada kompleksowe podejście do transformacji cyfrowej. Kluczowe elementy to rozwój e-usług, wykorzystanie sztucznej inteligencji w diagnostyce i leczeniu, wzmocnienie cyberbezpieczeństwa oraz lepsza analityka danych medycznych. Realizacja tych planów ma na celu stworzenie nowoczesnego, efektywnego i przyjaznego dla pacjentów systemu ochrony zdrowia, który w pełni wykorzystuje potencjał technologii cyfrowych. Wdrożenie planowanych rozwiązań ma przyczynić się do poprawy jakości opieki zdrowotnej, zwiększenia dostępności usług medycznych oraz optymalizacji procesów w systemie ochrony zdrowia.